Bạn đang xem bài viết Khái Niệm Khoa Học Công Nghệ Là Gì? Ảnh Hưởng Của Khoa Học Công Nghệ được cập nhật mới nhất trên website 2atlantic.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Trước khi tìm hiểu khái niệm khoa học công nghệ là gì thì ta phải hiểu rõ được các định nghĩa sau đây:
– “Khoa học” là những hoạt động nhằm xây dựng và tổ chức kiến thức dưới những lời giải thích là tiên đoán có thể kiểm chứng được về thế giới xung quanh. Thông qua các thông tin đó, các nhà khoa học sử dụng các quan sát dấu hiệu để biểu hiện ra tính vật chất và bất thường rồi sắp xếp chúng thành những dữ liệu để phântisch các hoạt động, tồn tại của sự vật hiện tượng.
– “Công nghệ” là sự phát minh và thay đổi việc vận dụng, sử dụng kiến thức về các công cụ máy móc kỹ thuật, các tính năng nhằm giải quyết một vấn đề hoặc cải tiến những giải pháp đã tồn tại nhằm đạt mục đích hoặc chức năng cụ thể, ảnh hưởng lên khả năng kiểm soát và thích nghi của con người.
2. Khoa học công nghệ thay đổi cuộc sống như thế nào?
Rất nhiều người dân cũng chia sẻ rằng nhờ sự tiến bộ của khoa học công nghệ mà các dịch vụ hiện đại như trên khiến họ không còn cảm thấy bị giới hạn bởi khảong cách địa lý nữa. Kể cả có mua hàng hoá hay dịch vụ từ nước ngoài thì các hao tác cũng được chuẩn bị nhanh chóng và dễ dàng, tiện lợi hơn.
2.2. Di chuyển bằng ứng dụng
Khái niệm khoa học công nghệ là gì đã cho ta thấy những sáng kiến, phát minh vĩ đại của con người có thể làm thay đổi bộ mặt của xã hội. Di chuyển bằng ứng dụng hiện nay cũng không phải là điều gì mới mẻ. Xuất hiện vào năm 2009 và hiện nay đang thành công vang dội, phủ sóng khắp mọi nơi, các ứng dụng di chuyển Uber và Grab đã khẳng định thế mạnh bắt nhịp làn sóng công nghệ và đảm bảo phục vụ nhu cầu về phương tiện đi lại cho con người một cách nhanh chóng nhất, gọn nhẹ nhất.
Việc áp dụng công nghệ này đã giúp giảm thiểu các chi phí nhân sự như tổng đài hgay điều phối viên. Các ứng dụng này hiện nay đã đem lại sự lựa chọn di chuyển với mức giá rẻ bất ngờ so với các phương thức truyền thống taxi. Không những vậy, công nghệ còn giúp người tài xế và khách hàng tìm được nhau nhanh hơn vì các ứng dụng sẽ tìm kiếm dựa trên cơ sở “Phạm vi gần đây” trong khoảng 1-2km đổ lại. Điều này giảm thời gian chờ xe trung bình của người dùng mà vẫn đảm bảo rằng họ vẫn có thể theo dõi lộ trình của bác tài đang đi đến đâu.
Chi phí cho chuyến di cũng được thanh toán qua các hình thức đa dạng như: Tiền mặt, thẻ thanh toán hoặc các thẻ tài khoản tín dụng.
2.3. Ăn uống, học hành cũng… online
Hiện nay không khó để người dân tìm được một món ăn ngon lành với mức giá “hạt dẻ” được mang đến tận nơi qua các ứng dụng trực tuyến như DeliveryNow, GrabFood. Những ứng dụng này sẽ cho phép người dùng chọn các quán ăn, nhà hàng sang trọng Hàn Quốc, Á, Âu đến những món ăn bình dân, ăn vặt,… với các hình thức thanh toán trực tuyến an toàn và đơn giản.
Không chỉ dừng lại ở đó, sự phát triển của khoa học công nghệ còn mang tới cho con người những lợi ích cho việc phát triển kiến thức và kỹ năng. Có các ứng dụng học tập trực tuyến thì bạn không còn phải lo lắng về chuyện tắc đường, đến muộn, hay nghỉ học nữa. Giờ đây mọi người có thể vào lớp trong bất cứ thời gian nào, địa điểm nào vì việc giảng dạy sẽ được gói gọn trong chiếc điện thoại. Các khoá học online cũng rất đa dạng đáp ứng mọi nhu cầu học tập của mọi người. Bạn có thể sử dụng những ngày cuối tuần với các khoá học miễn phí để dần dần làm quen với nội dung. Sau đó một thời gian thì bạn có thể tìm đến các khoá chuyên sâu hơn để ôn lượng các kỹ năng khác. Việc thanh toán cho các khoá học cũng nhanh chóng hơn nhờ vào dịch vụ thanh toán trực tuyến.
2.4. Thanh toán hoá đơn hàng tháng qua mạng
Nếu như trước đây bạn phải chi trả hoá đơn, điện, nước, internet qua các nhân viên thu tiền đến tận nhà hoặc đến tận nơi thu phí. Tuy nhiên giờ đây bạn chỉ cần đăng ký duy nhất một lần qua hệ thống tài khoản ngân hàng thì các chi phí cũng sẽ được trả tự động và đặc biệt còn chính xác đến từng số lẻ.
Các phương thức thanh toán tại quầy đã được thay thế bằng các hình thức khác như qua internet banking, mobile banking. Có những ngân hàng còn áp dụng dịch vụ tự động thanh toán cho các hoá đơn khác nhau mà người sử dụng dịch vụ sẽ không bị tính phí chút nào. Chỉ bằng một bước tự động hoá thì khách hàng sẽ luôn luôn trả hoá đơn đúng hạn, bớt đi 1 lo toán trong cuộc sống thường ngày.
2.5. Chăm sóc sức khoẻ thời 4.0
Sự đột phá trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ cũng là một bước tiến lớn của khoa học công nghệ. Với nhu cầu đảm bảo sức khoẻ ngày càng tăng của con người, các kết quả y tế phải chính xác hơn và đáp ứng phương pháp chẩn đoán, can thiệp và lưu trữ bệnh. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã phát và đang phát triển các nền tảng tích hợp cao độ của hệ thống số hoá – vật lý – sinh học. Công nghệ thông minh sẽ cung cấp kết quả ý tế với hiệu quả cao hơn. Các bệnh viện và cơ sở y tế hiện nay đã lắp đặt và sử dụng các hệ thống điện tử trong việc theo dõi phác đồ điều trị giảm tải đội ngũ y bác sĩ trong công tác chữa bệnh. Bằng những thuật toán hiện đại và trí tuệ nhân tạo AI, khoa học công nghệ đã mang lại những thay đổi lớn trong việc điều trị, phòng ngừa bệnh tật, chăm sóc sức khoẻ nhân dân.
Như vậy, để có những sự tiện nghi như hôm nay chúng ta phải thầm gửi lời cảm ơn tới sự phát triển của khoa học công nghệ. Bài viết trên đã giải thích khái niệm khoa học công nghệ là gì và những tác động tích cực của nó trong đời sống xã hội. Hy vọng rằng Timviec365 đã trang bị cho bạn những tin tức và kiến thức bổ ích, phục vụ cho công việc và học tập hàng ngày.
Viện Khoa Học &Amp; Công Nghệ Nhiệt
1. Ngành Công nghệ Nhiệt – Lạnh có vai trò gì trong nền kinh tế của thế kỷ 21?
Một trong những vấn đề lớn nổi lên của thế kỷ 21 là: năng lượng, trong đó điện năng chiếm vai trò chủ yếu. Công nghệ Nhiệt (CNN)là chìa khoá của quá trình sản xuất điện. Hơn nữa trong phần lớn các ngành công nghiệp, quá trình nhiệt là quá trình không thể thiếu. Vì thế trong nền Kinh tế Tri thức CNN là thành phần không thể thay thế.
Với khí hậu nóng ẩm của ta, điều hoà không khí và xử lý vi khí hậu đóng vai trò không thể thiếu trong mọi mặt đời sống kinh tế – xã hội, vì thế đây là ngành CN ngày càng phát triển.
Ngành chế biến nông lâm, thuỷ hải sản, thực phẩm, là hướng mũi nhọn trong phát triẻn kinh tế nước ta, đang đòi hỏi ứng dụng kỹ thuật lạnh / sấy một cách rộng rãi. Vì vậy có thể nói rằng trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá, không thể thiéu sự có mặt của ngành công nghệ Nhiệt lạnh.
2. Nếu chọn Viện KH CN Nhiệt Lạnh làm nơi học tập, bạn được hưởng những điều kiện gì?
Được sự hướng dẫn, giảng dạy của đội ngũ giảng viện giàu kinh nghiệm, có trình độ quốc tế trong đó có 2 Giáo sư, 1 Viện sỹ ,11 Phó Giáo sư, 4 Tiến sỹ Khoa học, 20 Tiến sỹ, 5 Thạc sỹ.
Nếu Bạn học giỏi ngoài những quyền lợi như đã quy định của trường, bạn có thể được nhận học bổng từ quỹ khuyến học của Viện và nhiều quỹ trong và ngoài nước. Được tạo điều kiện đào tạo tiếp.
Học bổng thường niên của các doanh nghiệp dành cho các sinh viên của Viện
2 suất HB toàn phần công ty Daikin Vietnam (25 triệu/suất)
2 suất HB công ty LGe Hải Phòng (10 triệu/suất)
2 suất HB công ty Toshiba (5 triệu/suất)
6 suất HB công ty Mitsubishi Industry ( 10 triệu/suất)
10 suất HB tập đoàn Coteccons (5 triệu/suất)
Thực tập:
Sinh viên được đi thực tập thực tế tại các cơ sở ngoài trường, cụ thể:
02 Suất thực tập 3 tháng tại Nhật bản
01 suất thực tập 6 tháng tại Bồ đào nha
06 suất thực tập tại Công ty Cotecons với được hỗ trợ 4 triệu/1 sinh viên/tháng
02 khóa tập huấn kỹ thuật cuối hè tại trung tâm đào tạo của LGe và Daikin Air conditioning Việt Nam
Ngoài ra sinh viên còn được tạo điều kiện để tham gia các khóa thực hành thực tập và đào tạo ngắn hạn tại các doanh nghiệp lớn với tổng thời gian có thể lên tới 6 tháng.
3. Kỹ sư Kỹ thuật nhiệt có thể làm việc ở đâu sau khi tốt nghiệp?
Do đặc thù của ngành công nghệ nhiệt có mặt ở khắp mọi nơi nên bạn rất dễ khởi nghiệp. Bạn có thể công tác ở mọi cơ quan, xí nghiệp như: nhà máy điện, nhà máy biến thực phẩm, nông lâm, thuỷ hải sản, dầu khí, hoá chất , dệt may, các ngành dịch vụ như khách sạn, du lịch, hàng không, bưu điện… , các Viện nghiên cứu, trường đại học, các cơ quan quản lý và hoạch định chính sách. Đặc biệt việc khởi nghiệp kinh doanh khá thuận lợi.
– Tập đoàn, tổng công ty điện lực, nhà máy nhiệt điện, tập đoàn dầu khí, tập đoàn than…
– Tập đoàn, Tổng công ty Xây dựng, thi công lắp đặt hệ thống cơ điện công trình;
– Tập đoàn, Tổng công ty, Công ty trong nước và quốc tế về chế tạo, cung cấp, lắp đặt các hệ thống thiết bị lạnh và điều hoà không khí, các hệ thống thiết bị Nhiệt lạnh, nhà máy nhiệt điện;
– Vận hành, điều khiển, khai thác các nhà máy sản xuất công nghiệp, các công trình công nghiệp và dân dụng, như: khách sạn, toà nhà, khu liên hợp;
– Các tập đoàng sản xuất và cung cấp thiết bị lạnh và điều hoà không khí, như: Tập đoàn DAIKIN, LG, York, Panasonic, Mitsubishi Electric…;
– Công ty trong nước và tập đoàn quốc tế chế tạo và cung cấp hệ thống thiết bị, công nghệ nhà máy điện, như: Tập đoàn IHI, Mitsubishi Heavy Industry, Altom, GE, SIEMENS;
– Công ty, nhà máy năng lượng mới và tái tạo, như: Điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối…
– Các cơ sở đào tạo, Trường đại học, Trường cao đẳng, các Viện, Trung tâm nghiên cứu (Viện năng lượng, Viện hàn lâm khoa học quốc gia, Trung tâm kiểm định thiết bị điện, hệ thống và thiết bị nhiệt lạnh…).
4. Cơ hội việc làm – Thu nhập?
Với tốc độ tăng trưởng rất cao của ngành (10-20%/năm) tổng nhu cầu việc làm rất lớn khoảng 1000-1500 vị trí việc làm/năm, trong khi tổng số lượng kỹ sư cử nhân hàng năm chỉ khoảng 500-800/toàn quốc do đó cơ hội tìm việc làm khá cao. Đối với các bạn học tốt chưa tốt nghiệp đã có thể tìm được việc làm;
Thu nhập của một kỹ sư nhiệt sau 3 năm có thể lên tới 20 triệu/ tháng.
Theo thống kê khóa sinh viên tốt nghiệp của Viện, sau 01 năm có 100% các bạn làm đúng ngành hoặc ngành gần, trong đó có khoảng 25% là giảng viên, nghiên cứu viên của các trường đại học cao đẳng, các Viện nghiên cứu danh tiếng, còn lại là các cán bộ kỹ thuật, chuyên gia, cán bộ quản lý có uy tín tại các cơ quan doanh nghiệp.
Ngành Nhiệt – Lạnh là một sự lựa chọn đa dạng, giúp bạn có thể dễ dàng tìm được công việc thích hợp sau khi tốt nghiệp.
Khoa Học Và Công Nghệ Là Gì? Chủ Trương Định Hướng Phát Triển Khoa Học Công Nghệ Ở Việt Nam
Trình duyệt của bạn không hỗ trợ file này.
Khoa học và công nghệ là hai lĩnh vực rất quan trọng, góp thúc đẩy phát triển đời sống, kinh tế và xã hội của các một quốc gia. Các cường quốc lớn như Mĩ, Hàn Quốc, Nhật Bản,… luôn luôn chú trọng nghiên cứu, tăng cường phát triển và luôn coi đây là ngành mũi nhọn giúp kinh tế tăng trưởng vượt bậc. Vậy khoa học và công nghệ là gì?
1. Khái niệm khoa học và công nghệ là gì?
Khoa học là được hiểu là toàn bộ hệ thống quy luật mang tính khách quan của vật chất và xã hội tư duy. Những quy luật này đã các nhà khoa học quan sát và nghiên cứu và tìm hiểu một cách kĩ càng để từ đó sắp xếp lại thành dữ liệu nhằm giải thích cách thức hoạt động và sự tồn tại của một hiện tượng, sự vật nào đó. Những tri thức về qui luật khách quan đó của thế giới giúp con người có thể dùng chúng để áp dụng váo thực tiễn sản xuất và đời sống hay là vận dụng các qui luật ấy để sáng tạo ra nguyên lý các giải pháp tác động vào các sự vật, hiện tượng, nhằm biến đổi trạng thái của chúng.
Nói tóm lại khoa học ở đây được hiểu là những cái gì đó đã được nghiên cứu kĩ và có bằng xác thực qua một quá trình vận dụng các ý tưởng, nguyên lý và phương pháp khoa học để tìm ra các kiến thức mới nhằm mô tả, giải thích hay dự báo các sự vật, hiện tượng trong thế giới khách quan làm phong phú thêm các tri thức khoa học; đưa ra các câu trả lời để giải quyết các vấn đề trong thực tiễn.
Dần dần vào những năm 60 của thế kỉ 20 các nước phương Tây như Mĩ, Đức, Pháp, Hà Lan, Thụy Sĩ đã sử dụng thuật ngữ “công nghệ” để chỉ các hoạt động ở mọi lĩnh vực, các hoạt động từ việc áp dụng những kiến thức là kết quả của nghiên cứu khoa học ứng dụng , một sự phát triển của khoa học trong thực tại nhằm mang lại hiệu quả cao hơn trong hoạt động sinh sống và phát triển của con người. Khái niệm này dần được phổ biến hơn và sử dụng rộng rãi trên thế giới. Tuy nhiên ngày nay số lượng các công nghệ hiện ngày càng phát triển và nhiều đến mức khó thống kê được cho nên nó đã khiến cho nhiều người sử dụng trong những điều kiện và hoàn cảnh cụ thể trong những hoàn cảnh khác nhau sẽ dẫn tới sự khái quát về công nghệ khác nhau.
Tìm việc làm khoa học công nghệ dễ dàng và hiệu quả với những thông tin về việc làm được chúng tôi cập nhật nhanh chóng mang đến những cơ hội việc làm tốt nhất cho bạn.
Nghiên cứu khoa học là hoạt động tìm hiểu, phát hiện các sự vật hiện tượng theo quy luật của tự nhiên rồi đưa ra các phương pháp để ứng dụng chúng vào thực tiễn của đời sống xã hội.
Nghiên cứu hoạt động công nghệ là việc tạo ra, hoàn thiện các sản phẩm công nghệ mới qua các bước triển khai sản xuất và đưa vào trong thực nghiệm.
Việc triển khai thử nghiệm của hoạt động công nghệ lại là sự ứng dụng của kết quả hoạt động nghiên cứu khoa học, qua đó lấy kết quả và rút ra biện pháp tạo ra sản phẩm công nghệ mới. Trước tiên sẽ phải sản xuất thử với quy mô nhỏ phạm vi bé, sau nhiều lần thí nghiệm rồi từ từ rút ra kinh nghiệm hơn rồi từ đó mới đưa vào trong đời sống và sản xuất của con người.
2. Chủ trương định hướng phát triển khoa học và công nghệ ở Việt Nam
Từ sau đổi mới 1986, Việt Nam đã đạt được rất nhiều thành tựu quan trọng trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Từ một nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu với 90% dân số làm nông nghiệp, Việt Nam đã xây dựng được cơ sở vật chất-kỹ thuật, hạ tầng kinh tế-xã hội từng bước đáp ứng cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tạo ra môi trường thu hút nguồn lực xã hội cho phát triển. Nhận ra tầm vai trò và tầm quan trọng của khoa học công nghệ, Đảng và Nhà nước ta đã luôn có các định hướng và sự chỉ đạo tăng cường đúng đắn về các hoạt động của khoa học công nghệ đối với sự phát triển kinh tế xã hội. Quan điểm coi khoa học – công nghệ là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực của công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã được khẳng định và quán triệt trong nhiều văn kiện của Đảng thời kỳ đổi mới.
Truy cập ngay chúng tôi với những thông tin về tổng hợp giúp bạn có cái nhìn chính xác nhất về lương net là gì và cách phân biệt lương net với lương gross.
Theo Nghị quyết Đại hội của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 12 đã có các định hướng quan trọng về phát triển khoa học và công nghệ như sau:
Xây dựng các trung tâm nghiên cứu hiện đại, nâng cao năng lực các hệ thống và tổ chức, phát triển thị trường. Tăng cường và khuyến khích liên kết các tổ chức khoa học và công nghệ với doanh nghiệp; giữa Nhà nước, nhà khoa học, nông nghiệp và nhà nông giúp vùng sâu xa có thể áp dụng các kĩ thuật mới trong canh tác và sản xuất nhằm tăng năng suất và hiệu quả lao động góp phần thúc đẩy kinh tế thị trường.
Moisture cream là gì? tìm hiểu công dụng và cách dùng sản phẩm này hiệu quả dành cho bạn.
Đạo Đức Trong Khoa Học Và Công Nghệ
Đạo đức trong khoa học và công nghệ
Khía cạnh đạo đức trong khoa học và công nghệ trước đây đã được nhiều nhà khoa học và hội nghị quốc tế đề cập. Tháng 6/1950, nhà vật lý học người Đan Mạch Niels Bohr đã viết bức thư ngỏ gửi Liên Hợp Quốc bày tỏ sự quan ngại ngày càng tăng trước việc sử dụng tiềm năng khoa học hiện đại vào mục đích hủy diệt loài người. Năm 1957, Hội nghị Pugwash về khoa học khởi xướng việc xây dựng bộ luật về đạo đức của nhà khoa học. Đến năm 1984, dự thảo bộ luật này được biên soạn nhằm đáp ứng sự quan tâm đối với các ứng dụng và hậu quả của công tác nghiên cứu khoa học. Gần đây, UNESCO1 đã thành lập Ủy ban thế giới về đạo đức tri thức khoa học và công nghệ (COMEST). Hiệp hội khoa học Trung Quốc đã ban bố một bản “Quy phạm đạo đức khoa học của người làm công tác khoa học” ngày 23/3/2007 và Mỹ vừa công bố “Chính sách toàn vẹn khoa học liên bang” do Phòng chính sách khoa học và công nghệ Nhà Trắng (OSTP) đưa ra ngày 17/12/2010 sau 18 tháng trì hoãn, được đánh giá là một bước tiến lớn trong việc bảo vệ khoa học khỏi sự can thiệp chính trị.
Khoa học và nghiên cứu khoa học
Khoa học: Có rất nhiều cách hiểu và khái niệm về khoa học xuất phát từ nhiều cách tiếp cận từ các nguồn tư liệu khác nhau. Tuy nhiên, có 4 định nghĩa về khoa học dựa trên 4 cách tiếp cận sau: (1) Khoa học là một hệ thống tri thức (tri thức kinh nghiệm, tri thức khoa học); (2) Khoa học là một hoạt động sản xuất tri thức; (3) Khoa học là một hình thái ý thức xã hội và (4) Khoa học là một thiết chế xã hội. Cả 4 khái niệm này đều có chỗ đứng trong tư duy và hành động của cộng đồng những người làm nghiên cứu và quản lý khoa học. Trong khuôn khổ bài viết này, tác giả chọn khoa học là một hình thái ý thức xã hội để phân tích vì trong lịch sử phát triển của mình, mối quan hệ giữa khoa học với các hình thái ý thức xã hội khác (đạo đức, tôn giáo, ý thức pháp quyền và ý thức hệ chính trị) luôn là một vấn đề nhức nhối và xuyên suốt của khoa học.
Nghiên cứu khoa học: Theo Luật Khoa học và Công nghệ: “Nghiên cứu khoa học là hoạt động phát hiện, tìm hiểu các hiện tượng, sự vật, quy luật của tự nhiên, xã hội và tư duy; sáng tạo các giải pháp nhằm ứng dụng vào thực tiễn”. Các giai đoạn nghiên cứu khoa học gồm các hoạt động: (1) Nghiên cứu cơ bản: Nghiên cứu cơ bản thuần túy và Nghiên cứu cơ bản định hướng (nghiên cứu tổng thể, nghiên cứu chuyên đề); (2) Nghiên cứu ứng dụng và (3) Triển khai thực nghiệm: tạo vật mẫu (prototype), tạo quy trình sản xuất vật mẫu và sản xuất thử (Serie No0). Các đặc điểm của nghiên cứu khoa học là: (1) Tính mới; (2) Tính tin cậy; (3) Tính thông tin; (4) Tính khác quan; (5) Tính rủi ro; (6) Tính kế thừa; (7) Tính cá nhân (thể hiện trong luận điểm khoa học của từng cá nhân) và (8) Tính trễ trong áp dụng. Theo GS. Vũ Cao Đàm: “Một kết quả nghiên cứu thường không được áp dụng ngay, mà phải qua một thời gian nhất định. Thời gian giãn cách từ khi kết quả nghiên cứu thành công đến khi áp dụng được gọi là độ trễ”.
Công nghệ: Công nghệ là sản phẩm do con người tạo ra, sử dụng làm công cụ để sản xuất ra của cải vật chất. Cũng giống khoa học, có rất nhiều cách hiểu và khái niệm công nghệ xuất phát từ nhiều cách tiếp cận từ các nguồn tư liệu khác nhau theo quan điểm của Các Mác (trong bộ Tư bản), của UNIDO, của Hội đồng kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương thuộc Liên Hiệp Quốc (ESCAP), của Ngân hàng thế giới (WB -1985) của Sharif (1986), của Gaynor G… Theo Luật Khoa học và Công nghệ thì “Công nghệ là tập hợp các phương pháp, quy trình, kỹ năng, bí quyết, công cụ, phương tiện dùng để biến đổi các nguồn lực thành sản phẩm”. Theo Luật Chuyển giao công nghệ: “Công nghệ là giải pháp, quy trình, bí quyết kỹ thuật có kèm hoặc không kèm công cụ, phương tiện dùng để biến đổi nguồn lực thành sản phẩm”.
Đạo đức của khoa học, chuẩn mực và các kiểu lệch chuẩn trong hoạt động khoa học
Đạo đức và chuẩn mực của cộng đồng khoa học: Theo các giáo trình và tài liệu tham khảo của các trường Đại học ở Việt Nam hiện nay thường hiểu đạo đức là một lĩnh vực tinh thần của đời sống xã hội, có yếu tố tinh thần cốt lõi là ý thức đạo đức, một trong những hình thái sớm nhất của ý thức xã hội, bao gồm những nguyên lý (đạo lý), quy tắc, chuẩn mực điều tiết hành vi của con người trong quan hệ với người khác và với cộng đồng. Các thành tố của đạo đức là: ý thức đạo đức, hành vi đạo đức và quan hệ đạo đức. Đạo đức cá nhân là phần góp về đạo đức của mỗi người, các sự góp đó tạo thành đặc điểm cộng đồng. Nếu nó tương tác với nhau tạo ra một giá trị tương đối đồng nhất trong cộng đồng thì đó gọi là đạo đức của cộng đồng. Chuẩn mực đạo đức không phải là luật pháp, mà là những quy ước hay điều lệ về hành xử được các thành viên trong ngành nghề chuyên môn chấp nhận. Mỗi nhóm xã hội có những chuẩn mực riêng biệt. Cộng đồng những người làm khoa học, với tư cách là một nhóm xã hội, cũng có những chuẩn mực riêng biệt. Theo Robert K. Merton, người Mỹ, năm 1942 đã khái quát hóa thành 5 chuẩn mực là: (1) Tính cộng đồng; (2) Tính phổ biến; (3) Tính không thiên kiến; (4) Tính độc đáo và (5) Tính hoài nghi.
Các kiểu lệch chuẩn trong hoạt động khoa học: Có nhiều kiểu sai lệch chuẩn mực (gọi tắt là lệch chuẩn). Người làm khoa học có thể lệch chuẩn do vô tình hoặc cố ý, cũng có thể do trình độ của phương tiện và phương pháp nghiên cứu. Có bốn loại lệch chuẩn: (1) Lệch chuẩn nhận thức; (2) Lệch chuẩn kỹ thuật; (3) Lệch chuẩn xã hội và (4) Lệch chuẩn đạo đức. Mỗi kết luận sai lệch về khoa học có thể xuất hiện chỉ do một dạng lệch chuẩn, song có những kết luận sai lệch xuất hiện là do một số dạng lệch chuẩn. Lệch chuẩn nào cũng có thể dẫn đến những thiệt hại ở các mức độ rất khác nhau và có thể lượng thứ hoặc không thể lượng thứ.
Một vài dạng lệch chuẩn trong hoạt động khoa học
Điển hình có hai dạng lệch chuẩn: gian lận và ăn cắp. Theo Zuckerman, một nhà xã hội cho rằng, cả hai tội này “cần phải trừng phạt nghiêm khắc đến mức độ phải dẫn đến phá hoại toàn bộ sự nghiệp của đương sự”.
Gian lận: là sự cố ý lừa dối, thể hiện dưới ba hình thức: Giả mạo, xuyên tạc, nhào nặn. Gian lận dẫn đến một hậu quả cực kỳ nghiêm trọng, là cung cấp một bức tranh sai lệch về thực thể nhận thức. Giả mạo, tức là bịa đặt dữ kiện để đạt được một thành tích khoa học nhằm giành lợi thế trong cộng đồng khoa học; Xuyên tạc, tức làm biến dạng dữ kiện, để mô tả bức tranh khoa học theo ý muốn chủ quan của mình; Nhào nặn, tức là tô hồng hoặc bôi đen sự kiện theo ý muốn chủ quan.
Ăn cắp cũng là một hành vi cố ý lừa dối trong khoa học, tức chiếm đoạt cái mà họ không có. Ăn cắp tuy là một hành vi phi đạo đức nhưng nó chỉ gây ra sự bất công, chứ không làm biến dạng và hủy hoại thực thể tri thức khoa học. Theo Nguyễn Văn Tuấn – Chuyên gia nghiên cứu y khoa cao cấp Viện nghiên cứu Y khoa Garvan, Sydney, Australia; Phó giáo sư trường y, Đại học New South Wales, Australia liệt kê những thủ đoạn lừa dối thường thấy trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học là: (1) Gian lận; (2) Ngụy tạo dữ kiện; (3) Đạo văn; (4) Gian lận trong quá trình duyệt bài; (5) “Lờ” trích dẫn tài liệu và (6) Lợi dụng người khác để nghiên cứu… cho mình!
Một vài vụ vi phạm đạo đức khoa học.
Ở Đức: Hai nhà sinh học phân tử người Đức, Fridhelm Hermann và Marion Brach, bị tố cáo ngụy tạo số liệu trong 47 bài báo mà họ công bố trên các tập san danh tiếng trong ngành như Blood và Journal of Experimental medicine. Ở Mỹ: Stephen J.Breuning, người bị tòa án Mỹ kết tội là đã ngụy tạo số liệu để gây ảnh hưởng đến việc điều trị bệnh nhân tâm thần. Trong một nghiên cứu trên 4.000 sinh viên bậc tiến sĩ trong 99 trường đại học ở Mỹ, Giáo sư Judith P.Swazey cho biết, có đến 44% sinh viên và 50% giáo sư đại học từng biết tí nhất một hành vi vi phạm đạo đức nghiên cứu khoa học. Ở Nga: Nhà sinh học Trofim Lysenko cũng từng chi phối nền nông nghiệp Xô-viết trong suốt 25 năm với những quan điểm và tuyên bố mà sau này được xem là phản khoa học, phi lí và lố bịch. Ở Hàn Quốc: Tháng 2 năm 2004, Tiến sĩ Hwang tuyên bố ông đã thành công tạo ra những phôi từ các tế bào da của 11 bệnh nhân hiến tặng. Thành công này có thể dẫn đến phương pháp chữa trị các bệnh hiểm nghèo (như ung thư não, võng mạc mắt, buồng trứng, ung thư tinh hoàn, ung thư máu, thấp khớp…) bằng kỹ thuật tạo sinh vô tính. Thế nhưng đến tháng 11 năm 2005 thì một số nhà khoa học Mỹ và đồng nghiệp Hàn Quốc của Tiến sĩ Hwang tố cáo ông đã ngụy tạo kết quả và vi phạm y đức. Một hội đồng khoa học thuộc Đại học Quốc gia Seoul được thành lập để điều tra sự việc. Đến cuối năm 2005 và đầu năm 2006, sau 3 tháng điều tra, hội đồng đi đến kết luận rằng những kết quả mà tiến sĩ Hwang công bố là giả tạo và cho rằng việc làm của Tiến sĩ Hwang “chỉ có thể mô tả là sự lừa bịp”. Ở Trung Quốc: hàng loạt các vụ việc suy đồi trong giới khoa học Trung Quốc như sao chép luận văn, giả tạo thành quả nghiên cứu, lừa rút kinh phí nghiên cứu, móc ngoặc với Hội đồng thẩm định… được tiết lộ từ nội bộ giới khoa học đã khiến xã hội công phẫn. Ngày 23/3/2007, Hiệp hội Khoa học Trung Quốc đã ban bố một bản “Quy phạm đạo đức Khoa học của người làm công tác khoa học”.
Ở Việt Nam: Cho đến nay, chưa có một nghiên cứu nào có hệ thống về những gian lận trong nghiên cứu khoa học. Vài năm gần đây, không ít các vụ đạo văn đã được đưa ra ánh sáng. Riêng cuốn sách Bàn phím và Cây búa của Nguyễn Hòa (NXB. Văn học, 2007) đã chỉ ra được 6 trường hợp đạo văn, đạo công trình nghiên cứu để làm giáo trình, chuyên khảo. Những thợ đạo được chỉ mặt, nêu tên toàn là bậc danh giá. Nào là chúng tôi (đạo của GS Trần Quốc Vượng), TS HXL (đạo của TS Trần Hữu Sơn), chúng tôi (đạo của chúng tôi Vũ Tuấn Anh), chúng tôi NCB (đạo của chúng tôi Tô Ngọc Thanh), nhà văn VNT (đạo của chúng tôi Trần Ngọc Vương), chúng tôi và Thạc sĩ TTA (đạo của GS Trần Ngọc Thêm). Rồi chúng tôi PL đạo của GS Trương Lập Văn (Trung Quốc)… Trường hợp đầu tiên và duy nhất chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước Việt Nam đã ký quyết định tước bỏ chức danh Phó giáo sư đối với ông Trịnh Xuân Dũng, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng du lịch Hà Nội, vì đã không trung thực (lấy công trình của người làm của mình), vi phạm tiêu chuẩn đạo đức của nhà giáo.
Ở nước ta, tội ăn cắp tài sản trí tuệ đã có những chế tài được đề cập trong Luật Dân sự (Bản quyền tác giả, Sở hữu công nghiệp và Chuyển giao công nghệ) nhưng tội gian lận trong hoạt động khoa ọc và công nghệ thì hiện nay, về cơ bản, chưa có chế tài hữu hiệu để điều chỉnh. Nghiên cứu khoa học là một hoạt động tốn kém vì thế, khoa học không thể nào dung túng tình trạng thiếu chân thực và vô liêm chính. Các cơ quan quản lý khoa học cũng cần một chính sách hay cơ chế bảo vệ an ninh cho các nhà khoa học dám công khai tố cáo các trường hợp gian lận trong khoa học.
Kết luận
Sân chơi khoa học là một sân chơi dân chủ. Tất cả các nhà khoa học cần cam kết về các tiêu chuẩn đạo đức và bộ luật về đạo đức cần được thiết lập đối với nghề nghiệp khoa học. Trong một môi trường tri thức lành mạnh, tất cả những tác giả và lừa gạt thường bị lật tẩy và sửa đổi. Ngược lại, những nghiên cứu lương thiện và chân thật thường tồn tại lâu dài với thời gian như là những chân lí khoa học.
Chú thích:
1/ Tổ chức văn hóa, khoa học và giáo dục của Liên Hợp Quốc (United Nations Educational Scientific and Cultural Organization, viết tắt UNESCO), thành lập ngày 16/11/1946 với 20 quốc gia thành viên ban đầu đến nay đã phát triển lên tới 191 quốc gia thành viên. Trụ sở chính đặt tại Paris, Pháp, với hơn 50 văn phòng và vài viện hay trung tâm trực thuộc đặt khắp nơi trên thế giới. Là một trong những tổ chức chuyên môn lớn của Liên hiệp quốc, hoạt động với mục đích “thắt chặt sự hợp tác giữa các quốc gia về giáo dục, khoa học và văn hóa để đảm bảo sự tôn trọng công lý, luật pháp, nhân quyền và tự do cơ bản cho tất cả mọi người không phân biệt chủng tộc, nam nữ, ngôn ngữ, tôn giáo”.
2/ Từ tháng 3-2009, Tổng thống Barack Obama đã yêu cầu đưa ra chính sách này sau nhiều tranh cãi về các vụ can thiệp của chính trị gia đối với các nhà khoa học của Cơ quan Hàng không – vũ trụ Mỹ (NASA), Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ… dưới thời cựu tổng thống George Bush. Chẳng hạn năm 2006, Viện nghiên cứu Goddard ngăn cản viện này công bố nghiên cứu về mối liên hệ giữa CO2 và sự ấm lên toàn cầu.
Lý Văn Dưỡng
Cập nhật thông tin chi tiết về Khái Niệm Khoa Học Công Nghệ Là Gì? Ảnh Hưởng Của Khoa Học Công Nghệ trên website 2atlantic.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!